مهم‌ترین و اصلی‌ترین منابع برای پژوهش دربارۀ کاتبان، صدها هزار نسخة خطی انجامه‌دار پراکنده در کتابخانه‌های سراسر جهان است. انجامه حاوی مطالبی است که کاتب به پایان نسخه افزوده است و معمولاً حاوی اطلاعاتی چون نام کاتب، تاریخ و مکان کتابت و گاه جملۀ دعایی، نام سفارش‌دهنده و گاه معرفی نسخۀ استنساخ‌شده است. این پژوهش، به کاتبان گیلانی و آثاری که کاتبان غیرگیلانی در گیلان کتابت کرده‌اند، پرداخته است تا آغازی باشد برای شناخت هرچه بیشتر این کارگزاران فرهنگی در دوره‌هایی که انسانِ نویسنده، تنهاترین ناشر اندیشه‌اش بود.

در طول چند دهه‌ی گذشته، آثار گوناگونی پیرامون جنبش مشروطه‌خواهی ایرانیان منتشر شده است که در دسترس‌بودن و آگاهی از انتشار این آثار می‌تواند کمک‌حال پژوهشگران برای واکاوی بهتر این رخداد تاریخی باشد. از سوی دیگر، یکی از ویژگی‌های مأخذ‌شناسی، جلوگیری از پژوهش‌های تکراری است. کتاب مأخذشناسی تحلیلی ـ انتقادی مشروطه‌ی گیلان، به‌گونه‌ای تالیف شده است که مخاطب با مراجعه به آن، از سرفصل‌های کلی آثار منتشرشده‌ی کتاب‌ها و مقالات درباره‌ی رویدادهای این جنبش در گیلان باخبر شود و محتوای مطرح شده در کتاب‌ها را نیز دریابد.

درخت و جنگل در نظر مردمان گیلان‌زمین، جایگاهی ویژه و ممتاز داشته و دارد. در اسناد قدیمی به‌جا مانده در گیلان، حدود اربعه‌ی هر ملکی به درختان منتهی می‌‌شود و این نشان از ارزش و جایگاه درخت در نزد گیلانیان بوده است. جنگل‌های گیلان از آستارا تا چابکسر امتداد یافته‌اند و حدود یک‌سوم مساحت استان گیلان را تشکیل می‌دهند. بخش عمده‌ای از این جنگل‌ها در منطقه‌ی رویشگاهی هیرکانی قرار دارد و به‌همین دلیل در دنیا به جنگل‌های هیرکانی معروف است. این جنگل‌ها حاصل دوره‌ی سوم زمین‌شناسی است و وجود برخی گونه‌های شاخص که مخصوص این جنگل‌ها است، آن‌ها‌ را منحصربه‌فرد کرده است. متأسفانه در طول تاریخ ـ به‌ویژه در دوره‌ی قاجارـ به‌علتِ اعطای امتیازات فراوان به دولت‌های خارجی در بهره‌برداری از این جنگل‌ها، آسیب بسیار جدی‌ای به جنگل‌های گیلان وارد شده است.

نمایش گذاشتن در گالری گلستان کار راحتی نبود. آن‌موقع این گالری هرچندسال به هنرمندها نوبت می‌داد. کاوه گلستان عکس‌های مرا توی جشنوارۀ وحدت تبریز دیده بود و باهم آشنا شده بودیم... واسطه شد و این‌طور اولین نمایشگاه انفرادی‌ام در تهران برگزار شد. این‌بار ده روزِ نمایشگاه را در تهران ماندم. استقبال خیلی خوبی هم از نمایشگاه شد. من از این‌همه توجه مات و مبهوت شده بودم. تمام عکاسان مطرح آن‌روز کشور آمدند و عکس‌هایم را دیدند. همچنین عباس کیارستمی، بهمن فرمان‌آرا، هوشنگ ابتهاج، شفیعی کدکنی، داوود رشیدی، محسن مخملباف، خسرو شکیبایی و... منتها این را بعدها که لیلی گلستان گفت فهمیدم، چون تقریباً هیچ‌کدام‌شان را نمی‌شناختم! منِ روستایی ...

تالاب‌ها به‌عنوان یکی از زیستگاه‌های پیچیده و حیاتی در کره‌ی زمین به‌شمار می‌روند و حدود 6 درصد از سطح کره‌ی زمین را پوشش می‌دهند. این مناطق، به‌سبب تنوع زیستی منحصربه‌فرد، تولید مواد غذایی، کنترل سیستم‌های آب‌شناختی، تعدیل درجه‌ی حرارت، جلوگیری از سیل و طوفان، کنترل زیستی امراض و بیماری‌ها، نقش‌های ارتباطی در حمل‌و‌نقل، اهمیت چندگانه‌ی گردشگری، طبیعت‌گردی و تفرج، ارزش‌های بی‌شمار علمی، پژوهشی و اندوختگاه‌های زیست‌کره و نیز خدمات و کارکردهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی گوناگون از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند. اما توجه به رشد و آگاهی عمومی در زمینه‌ی اهمیت محیط‌های طبیعی، درک واقعی از کارکردها، خدمات، اهمیت، حساسیت و شکنندگی این زیست‌بوم‌های حیات‌بخش، بسیار اندک است. از این‌رو، همواره دستخوش خواسته‌های نابخردانه‌ی انسان‌ها قرار گرفته‌اند. این روند علی‌رغم حفاظت و کنترل، هم‌چنان تداوم دارد. خشکاندن تالاب‌ها و تبدیل آن‌ها به گستره‌های قابل کشت، استقرار صنایع در آن‌ها، و تبدیل به سایر کاربری‌ها سبب دگرگونی در اجزای حیاتی این زیست‌بوم‌ها شده است. چنین وضعیتی بر تالاب‌های ایران، از جمله در استان گیلان ـ که تالاب‌ها و عرصه‌های آبی، بخش مهمی از زمین سیمای آن را تشکیل می‌دهند ـ حاکم است.

فرهنگ واژگان گیلکی به همت پژوهشگر فرهیخته محمد بشرا، طی سال‏‌های دور و نزدیک گردآوری شده‌ است. اهمیت این کتاب در توجه آن به فرهنگ عامیانۀ گیلک‌هاست. گردآورنده با چیرگی بر فرهنگ کوچه و بازار، ترانه‌های جشن‌ها، نواهای فروشندگان دوره‌گرد، شوخی‌های کلامی و سرودهای کودکانه، اصطلاحات بازی‌ها و مواردی از این دست را سرواژه کرده یا آن‌ها را برای شاهد آورده‌ است. جز این‌ها توجه به فرهنگ واژگان و اصطلاحات گیاهان دارویی، خوراکی و انواع غذاها چشم‌گیر است. این کتاب مجموعه‏‌ای از واژگان اصیل است که امروزه برخی از آن‌ها از چرخۀ کاربرد خارج شده، و برخی دیگر به احتمال زیاد در آینده به‌دست فراموشی سپرده خواهد شد.

تحقيقات گيلانى آلكساندر خودزكو (1891 ـ 1806 میلادی)، سرشار از نكته‏‌بينى يک روح علمى است. این پژوهشگر لهستانی در کتاب سرزمین گیلان، سيماى روشنى از تاریخ و جغرافیای گيلان‌زمین را در نيمۀ اول قرن نوزدهم تصوير مى‏‌كند. این كتاب یکی از مهم‌ترین و مستندترین منابع دربارۀ گیلان است که به‌شکلی موجز و خلاصه، خواننده را در جريان آنچه كه در دهۀ سوم قرن نوزدهم در اين سرزمين مى‏‌گذرد، قرار مى‏‌دهد.

کتاب «گیلانِ عصر قاجار در عکس‌های دیمیتری اِرماکف»، دربرگیرندۀ مجموعۀ 246 قطعه عکس از چشم‌اندازهای گوناگون سرزمین گیلان است. این عکس‌ها توسط عکاس نامدار گرجی – دیمیتری ارماکف – طی سه سفر به گیلان در اواخر عصر قاجار برداشته شده است. عکس‌های این مجموعه که از آرشیو موزۀ ملی گرجستان و چند آرشیو خصوصی فراهم آمده است، برای نخستین‌بار چشم‌اندازهایی شگفت از تاریخ گیلان را از منظر مردم‌شناسی، صنایع، معماری، مشاغل، راه‌ها و پرتره‌ها پیش روی بیننده قرار می‌دهد.

یک ‌قرن از تولّد احمد عاشورپور می‌گذرد و دهه‌هاست که مردمان گیلان‌زمین، هم‌صدایی و هم‌نفسی با میراث گرانسنگِ او را تکرار می‌کنند. مجموعه ترانه‌هایی متعهّد، شریف، بدیع و پُرطراوت که در عین پختگی و ظرافت در کلام و آهنگ، شیرین، صمیمانه، دلخواه و روح‌نوازند. آوازهایی که به سلامت از گذر پُررنج و خطیر تاریخ گذشته‌اند و اینک آن‌گونه با تار و پود زندگانیِ مردمان این خاک آمیخته‌اند که پاره‌ای ناگسستنی از هویّت‌شان شده‌اند. درختی تنومند، قَوی و سایه‌گستر از ترانه که به هر گوشه‌ی این سرزمین ریشه دوانده و هم‌چنان در حال پویش و زایش است. این کتاب، مروری است بر زندگی سیاسی و هنریِ این هنرمند جاودانه.

مجموعۀ 22 خاطره –داستان جذاب و خواندنی از خاطرات جمعیِ مردمان دهۀ چهل رشت. خاطراتی که داستان شده‌اند و در عین‌حال داستان‌هایی که خاطره بر بال‌هایشان نشسته است.

این کتاب مجموعه‌ای از اطلاعات جغرافیایی (طبیعی، انسانی، سیاسی و...)، اقتصادی، فرهنگی، گردشگری، منابع طبیعی و محیط‌ زیستی سرزمین گیلان را در قالب سه زبان فارسی، انگلیسی و روسی، به مخاطبان ارائه می‌دهد. آمار و اطلاعات کتاب با بهره‌گیری از منابع رسمی موجود، به شکلی خلاصه در اختیار خواننده قرار گرفته است. طبقه‌بندی کتاب برمبنای شهرستان‌های شانزده‌ گانۀ استان گیلان و ترتیب قرار گرفتن آن‌ها برمبنای جمعیت شهرستان‌هاست. محتوای کتاب به ‌گونه‌ای تهیه شده تا خواننده در کمترین زمان و با فشرده‌ترین اطلاعات، بتواند چشم ‌انداز مناسبی از هر شهرستان استان گیلان، پیشِ روی خود ببیند.

شیکاگو کیداچی (حقیقی) در سال 1942 در شمال ژاپن به دنیا آمد. در سال 1965 با محمدحسن حقیقی (طاهر غزال) ازدواج کرد و از سال 1966 تا 1984 در ایران و در شهر رشت زندگی کرد. پس از بازگشت به ژاپن کتاب های آسمان خزر ارغوانی ست (1987) و آنجا ایران است (2004) را منتشر کرد. کتاب حاضر ترجمه ای است از کتاب آنجا ایران است که جایزه بزرگ انتشارات Hekitensha را در سال 2005 به دست آورد.