توفان مرگ، شکسته ‌پای و خسته ‌نفس از هیاهو و شتاب بازمانده است و من‌ در ویرانگاه توفان چشم می‌گردانم، با چشمانی تیره و تار در انبوهی مه با قامتی تکیده و بیجان در پای پنجره ایستاده‌ای. نگاهت آسمانی شده است. می‌خواهم به تو نزدیک شوم. نزدیک و نزدیک‌تر می‌شوم. قامت مه گرفته‌ات در قاب‌‌ پنجره سریع‌تر از زمان چرخان است و من نمی‌توانم مردمک چشمانم را از حرکت باز دارم. چشمانم و تمام وجودم با تو می‌چرخد. دوست دارم قبل از آنکه از پنجره بگریزی در آغوشت بگیرم، اگرچه دقایقی بعد به تو دست می‌یابم، در حیرتم‌ چرا در تو شناور شده‌ام. آه... عزیز من چقدر سبک شده‌ای! وزنی برابر «21 گرم» تمامیت پیکرت را پوشانده است و ساعتی که در قفایم چنانچون ناقوس زمان به صدا می‌آید و در آخرین ضربۀ خود، فلسفۀ روح فرازت را در 21 بسنده می‌کند. بیست و یک ضربه به احترام وزن روحت نواخته می‌شود و پرنده‌وار به‌ سینه آسمان پرواز می‌کنی. و آسمان در«بیست و سوم» شهریور ماه اصالت وجود انسانی تو را به تمامی پنجره‌های دنیا آواز می‌دهد... و من هر سال در پای پنجره‌ با سینه‌ای که پر است از ترانه‌های بومی تو، نام ماندگارترین شاعر مردم را به ‌حافظه‌ی پرندگان دیارم می‌سپارم که عمری را برای کوه‌ها، دریاها، جنگل‌ها و مردم زادگاهش ترانه‌های روشن سروده است. آه... ای افسانه و ای هستی پنهانم، ‌ای کاش‌ انتظار طولانی را پایانی بود.

از ویژگی‌های مردمان گیلان‌زمین، که تا حدودی هنوز در گوشه و کنار این سرزمین، جاری و ساری است، زمزمه‌ی ترانه‌های عامیانه و فولکلور به‌وقت کار و زندگی روزمره است. ترانه‌هایی با ساده‌ترین واژگان ممکن که چندان در بند ردیف و قافیه نیست و استوار بر موسیقی دلنشین کلمات، از عشق، عاطفه، سادگی، صمیمیت، اندوه، شادی، آرزو و ده‌ها مفاهیم انسانی دیگر سخن می‌گوید. این کتاب، مجموعه‌ای از اصیل‌ترین ترانه‌های عامیانه‌ی گیلکی با لهجه‌هایی گوناگون است که گوشِ جان مخاطب را می‌نوازد.

ببین می‌توانی زنده‌اش کنی. شاید یک بار دیگر شادی به سراغت آمد.

مردوم هوطؤ اونِ نیا گودن. اونِ دسِ مئنه که ولگ دبو، خو سر جؤر چرخونی، کمره که تؤ دئه. پَه که پس‌وپیش نه. اوکته دسِ که خو کمر زی، ویت. مردوم ایسی اونِ نیا گودن. ایسی اونِ سَره جؤر، دس مئنه ولگه، اونِ رخاصی مئنه پیچ و تؤ خوری ریه رشکه بما طلایی مو که بخاله صد ساله آؤ و شؤنه رنگه نده یا، ایسی اونِ سیه لخت و عور لگه که خو کهنه دنپایا کنار تودابو، بی واخوه، مَسّ و خوشابو رخاصی کأدبو. همه اونِ رخاصی جی حیرون بومؤنسه بؤن.

ادبیات شفاهی بخشی از فرهنگ مردم است که به‌صورت شفاهی یا به‌اصطلاح سینه به‌سینه از نسلی به نسل دیگر انتقال پیدا کرده و چون دیگر موضوعات فرهنگ مردم، مخلوقِ پدیدآورندگانی بی‌نام‌ونشان و به‌لحاظ محتوایی، متعلق به دوران پیشامدرن و محصول ذوق و هنر جمعی یک قوم یا ملت است و به شخص، زمان یا مکان مشخصی تعلق ندارد. در شکل‌گیری گنجینة سترگ فرهنگ مردم ایران، هریک از اقوام این حوزة تمدنی، از نقش و جایگاه مشخص و ویژه‌ای برخوردار بوده‌اند. گیلک‌ها هم که یکی از آن اقوام هستند، در گستره‌ی فولکلور خود، مجموعه‌ای از آثار ادبی را خلق کرده‌اند که امروزه از آن به‌عنوان ادبیات شفاهی گیلکی یاد می‌شود. افسانه‌ها، مثل‌ها، اشعار، ترانه‌ها، اسطوره‌ها، لطیفه‌ها، نمایشنامه‌ها و به‌طور کلی همه‌ی آن‌چه ادبیات شفاهی گیلان را تشکیل می‌دهد، میراث مشترک این قوم است و به همه‌ی تیره‌ها و طوایف آن تعلق دارد. نگارنده در این کتاب کوشیده است با ارایه‌ی نمونه‌هایی به‌مثابه مشت نمونه‌ی خروار از مثل‌ها، قصه‌ها، اسطوره‌ها، چیستان‌ها، ترانه‌های کار، لالایی‌ها، نوروزی‌خوانی‌ها و اشعار کودکانه در فرهنگ مردم گیلان، دریچه‌ای بر آن گستره باز کند.

یکدفاء پَله اونه گَلی میئن گیر کونه! خو خاشع موشته زینه خو سینه‌ی خاشه، گونه: هیکس نیساء یکته آو خوری آو مَه دسادای؟ ! هیکس نیساء یک چکّه آو می پیش بنای؟! با ای وصف حال اونه چیشم پیش، تَله صدا بو که همه‌جا فیپیته بو! هیکس منّیس اونه پرچین سرا جی جیر بأری! نه، چلک؛ نه توپ، نه تَشر!

از چند روز پیش زبان بسته‌ها را به شهر آورده‌اند. چوب‌دارها با آن لهجه‌های محکم و استوار کوه‌نشینان با هم صحبت می‌کنند. بچه‌های دانش‌آموز که تعطیل شده‌اند، به تماشای حیوان‌ها می‌ایستند و می‌بینم که چگونه با اشتیاق به آن زبان‌بسته‌ها نگاه می‌کنند. و امروز، روز عید قربان، تو می‌بینی جلوی قصابی‌ها چه اندازه پوست خونی انبار شده است و آدم و آدم و آدم! به نجدی فکر می‌کنم و به شعرش: «عید قربان که می‌رسد دلم چه سخت می‌گیرد برای اسماعیل ابراهیم گوسفند همسایه‌ام و خودم»

« ... من همراه مادر با رقص و پایکوبی و ترانه‌خوانی زنان شالی‌کار به خانه برده می‌شوم. توی راه، من که به پشت توی تشت، روی سرِ زنی دراز کشیده‌ام، از آن بالا آسمان آبی را تماشا می‌کنم و از بازی آفتاب و اَبر به هیجان می‌آیم و می‌خندم و می‌خواهم با دست‌هایم نور آفتاب را بگیرم و با پاهایم به هر سو لگد بزنم که می‌بینم دست و پایم بسته است! دلم می‌خواهد پیراهنی آبی آسمان را هم‌چنان تماشا کنم که کم‌کم خسته می‌شوم. گیج و گنگ و خواب‌آلود در گهواره‌ی تشت، روی سرِ زن شالی‌کار که در هر گامش می‌جنبد به خلسه فرومی‌روم. آفتاب به روی ما می‌خندد. پرندگان گرم آوازخوانی‌اند. یک بار پرستویی زیبا از راه می‌رسد و روی لبه‌ی تشت (گهواره من) می‌نشیند و چه پرشور می‏خواند! و من می‌خندم بالای سر آن همه شالی‌های تازه نشاء شده‌ی سبزی که در زیر پایم به گستردگی یک دشت وسیع است.»