او مرا فرا ‌خواند و طنابش را به سوی من رها کرد. خود را به سوی او می‌کشانم و او به فراخواندن نام من ادامه می‌داد، طناب پاره شد... . سیّاره‌ها و ستاره‌ها تنها سرگرمی‌اش بودند. خورشید را می‌چرخاند و با نور آن بازی می‌کرد. زمانِ عروسک‌بازی بود، پس به سراغ زمین آمد و با آدم‌ها بازی کرد. یکی را می‌میراند و دیگری را قهرمان داستانش می‌کرد و اگر زیاد با آن سرگرم می‌شد، زمین می‌لرزید. در آخر به پرسش‌ها رسیدگی کرد و با زمین خداحافظی کرد. نوبت آن رسیده بود تا سراغ جهان‌های تیله‌‌‌ای دیگر برود. ناگهان تیله‌ای از دستش افتاد و شکست. باید از نو تیله‌ای می‌ساخت. او مرا فرا خواند و طنابش را به سوی من رها کرد. خود را به سوی او می‌کشاندم و او به فراخواندن نام من ادامه می‌داد... طناب پاره شد... .

کبوتر از جمله عناصر زیستی در فرهنگ و تمدن جوامع بشری و نیز فرهنگ ایرانی و اسلامی است که از جایگاه ویژه‌ و قابل توجهی برخوردار بوده و از گذشته‌ای نامعلوم با زندگی انسان‌ها پیوند خورده است. بررسی و مطالعه در زمینه‌ی نقش کبوتر در زندگی بشری، حاکی از آن است که کارکردهای متنوع و متکثری برای این عنصر حیوانی در حیات انسان‌ها متصوّر است. در این پژوهش تلاش خواهد شد تا ضمن یک بررسی و مطالعه‌ی میدانی و مشاهده‌ای از جمعیت «کفتربازان» و به عبارت دیگر «عشقبازان» گیلانی، تصویر نسبتاً روشنی از تجربه‌ی زیسته‌ی کفتربازان و روابط و مناسبات میان آنان و باورها و سنت‌ها و آیین‌های مرتبط با این حوزه و نیز ویژگی مسابقات مربوط به کفتر ارائه شود. دوست‌علی‌خان‌ معیرالممالک، از نوادگان ناصرالدین شاه قاجار، در کتاب رجال عصر ناصری نام برخی از رجال و شاهزادگانی را که در عصر قاجار با کبوتر محشور بوده‌اند و به کفتربازی علاقه داشته‌اند، آورده است. به گفته‌ی دوست‌علی‌خان در زمان قاجار به کبوتربازان واقعی و باحرارت «عشقباز» می‌گفتند. او در رابطه با محافل کفتربازان در آن زمان این‌چنین می‌گوید: «... یکی از روزها که منزل استاد بهار بودیم، او چکامه‌ی آبداری که درباره‌ی کبوتر سروده بود، در مقابل لانه‌هایش با سبک مخصوص به خود و اشاره‌هایی به کبوترها و لانه‌ی آن‌ها و هوا برای حضار خواند و بر لطف و محفل و حال عشقبازان دوچندان افزود.»

در کنار بحث خلاقیت، همواره بحث «اسکیس» یا «طراحی دست آزاد» در معماری مطرح بوده است. با پیشرفت تکنولوژی و تولیدِ نرم‌افزارهای جدید با توانایی‌های خاص در ارائه، که توجه دانشجویان و معماران را تا حد زیادی به خود معطوف کرده، اهمیت طراحی‌های دستی کمتر شده و از این‌رو دانشجویان زمان کمتری را صرف یادگیری این مهارت می‌کنند. این درحالی‌که نقش اسکیس در مراحل مختلف کار معماران همچنان غیرقابل‌انکار و بدون شک یکی از راهکارهای کمک به پرورش خلاقیت دانشجویان معماری است. این مجموعه با دو هدفِ کمک به پرورش قوه خلاقیت دانشجویان معماری و همراهی برای ایجاد علاقه در زمینه‌ی طراحی دستِ آزاد گردآوری شده است. در کنار این دو هدف، مجموعه‌ای از طراحی‌های مولف ارائه شده که شیوه‌های مختلف راندو و ارائه را که می‌تواند الگوی مناسبی برای تمرین دانشجویان و علاقمندان باشد در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد.

رمانِ «دفتر‌چه‌های مرد کتابفروش» روایت بخش تاریک زندگی و حکایت ظلم و نابرابری موجود در آن است؛ روایت سرگذشت انسان‌هایی به حاشیه رانده‌شده که نویسنده در طی آن، مفاهیمی چون عشق، هراس، قتل، فقر و فساد را در روایت خود، گرد هم آورده است. رمان در شکاف‌ میان طبقات مختلف جامعه نفوذ می‌کند و با کنار زدن نقاب‌ها و پرده‌ها، زشتی‌های موجود در لایه‌های زیرین آن را عیان می‌کند. «از روی آینه دستشویی بخار را کنار زدم و به صورتم نگاه کردم. تنهایی، اثرش را روی چهره‌ام گذاشته بود. تنهایی یک زندان خودخواسته است که در آن روح ما پژمرده می‌شود و مثل درختانی می‌شویم که با آبِ شور آبیاری شده باشند. از دستشویی که بیرون آمدم احساس کردم دیوارها دارند به سمت من می‌آیند و همه‌چیز دارد کج می‌شود. تلویزیون، لپتاپ، فنجان قهوه و حتی دفتر ناردا. حالت وحشتناکی از خفگی به سراغم آمد که قابل تحمل نبود. لباس‌هایم را پوشیدم و با کنار گذاشتن همۀ شخصیت‌هایی که در جلدشان فرورفته بودم، از خانه بیرون آمدم.»

من... بَختْ‌یار... شهادت می‌دهم كه باید به مانندِ آدمیانِ دو ـ رویْ صفت... در ظاهر... بر چَشم و زبان، نیك بود. اَما در باطن... بر سَر و دل، بَد!

در من زندانی‌ست سراسر گلدان ریشه در سقف با ساقه‌ای ترد و گلبرگی که به وقت وزیدن کلمات می‌افتد آه ای گنجشک رها از آبادی تو تا زندان من بهاران بهار فاصله است.

مورچه‌های بال‌دار از حاشیه‌ی تصویر زن می‌گریزند. زن با سایه‌ی كوچكش، بی‌آن‌كه هیچ طرحی از چهره‌اش پیدا باشد، هم‌چنان در متن خاكستری کتاب ایستاده ‌است. وقتی فكر می‌كنم او همیشه آن‌جا خواهد ایستاد، غمناك می‌شوم. دلم می‌خواهد دست‌هایش را كه زیر لباس بلندش پنهان مانده بگیرم. قدم‌‌زنان برویم باغ شقایق، پشت سروهای خمره‌ای بنشانمش. برگردم و مثل حالا كه قرص‌ها تأثیر خود را می‌گذارند به خواب‌هایم بگریزم. در فاصله‌های كم و زیادشان بی‌هوش تاب بخورم و فكر كنم تا آن‌موقع حتماً مردی خواهد آمد و در یك صبح روز هفتم، پشت سروهای خمره‌ای، زن را پیدا خواهد كرد.

بیرون باران می‌بارد. آدم‌ها با سرِ پایین، زیر باران پیش می‌روند. همایون می‌آید، یک دست را سایبان چشم می‌کند و به جلو خیره می‌شود؛ به چند متر جلوتر شاید، چند متر آسفالت خیس. به گمانم سی سال می‌شود که همین‌ها را می‌بینم. بیرون حتماً هوا سرد است یا لابد باد بین شاخه‌ی درختان می‌پیچد. شاید هم تمام ساقه‌ها را می‌جنباند. همان ساقه‌ها که سایه‌شان روی دیوار روبه‌رو تکان می‌خورد.

نخستین‌باری‌ که‌ میم‌ به‌ آینه‌ نگاه کرد ترسید. طبیعی‌ بود، تا آن روز جز ماهیگیران مُرده، هیچ‌ انسان زنده‌ای‌ را مقابل خودش ندیده بود. تمام تصورش از خودش این‌ بود که چیزی‌ شبیه‌ به‌ مرغ‌های گوشت‌خوار است‌ با بدنی‌ کشیده‌تر شبیه‌ ماهی‌ و پاهایی‌ کوچک‌ مثل‌ لاك‌پشت‌. غیر از این‌ها چه‌ می‌توانست‌ باشد؟

‌

پایان آفتاب، به سوی سیاهی است راهی که با هم آمده‌ایم، اشتباهی است مگریز از این خرابه، برای رفاه و امن هر گوشه‌ی جهان، قفس و بی‌پناهی است افسردگی و یأس، جهانگیر می‌شود این‌ها، فقط، نه خاصیت این نواحی است اردیبهشت و دوری از آغوش سبزه‌زار تاوان پاکدامنی و بی‌گناهی است...

‌اين واژگان «در رُو»هاى من بوده‏‌اند. بى‌‏بيش و كم. همين. ادعاى ديگرى نيست: فرار به جلو. به زندگى؛ از راه شعر: پاسخ‌‏هايى شخصى به مسئله‌ی وجود: اخذ تصميم ميان مرگ و زندگى. آنگاه كه مى‏‌بايد به «هنگام» با شما در ميان مى‌‏گذاشتم؛ نشد؛ نتوانستم؛ و... از همين رو مى‏‌بايد خود را و خواننده را مجاز بدانم كه اين‏‌ها را ورق‏‌ها و فرصت سوخت‌ه‏اىی بدانيم كه در بهترين شكلش بتوانم آرزو كنم اين نوشته‏‌ها استحقاق آن را داشته باشند كه «بشنوند» نه اينكه چيزى بگويند. گفتنى‏‌ها را به بهترين شكل، زندگى گفته است.

در آن سوى اين رودخانه هم كسى تور خالى‌‏اش را از آب مى‌كشد در آن سوى اين آب‏‌ها هم زمين مى‌لرزد در آن سوى اين كوه‌ها هم كسى با سنگ‌‏ها سخن مى‌گويد در آن سوى اين ديوارها هم كسى ديوار مى‌كشد در آن سو هم شعر، شاعر را كشته است در آن سو هم... اما در آن سوى اين مرزها هم همين آفتاب در همين آسمان مى‌‏چرخد و گاه: مى‌درخشد... و روياها يكى‌ست بى‌‏پناهى وطن ندارد: دنيا خانه‌ی من است.

اغلب مردم بر این باورند که «چگونه خواندن» را بلدند، حال آنکه از هنر مطالعۀ موفق منفعت چندانی ندارند و خواندن آنان بیشتر در حد خواندنِ ابتدایی است. هر کس تمایل دارد بداند چگونه بخواند که بهتر و بیشتر بیاموزد و به خاطر بسپارد تا در زمان مناسب، از آموخته‌ها و اندوخته‌هایش بهره گیرد. برای دستیابی به اهداف مطالعه و فربه کردن ذهن از دانسته‌ها، راهی غیر از به‌کار بستن اصول علمی مطالعه و یادگیری و به‌خاطرسپاری مطالب وجود ندارد. اگر همۀ مطالبی را که در طول دوران تحصیل یاد گرفتیم، همچنان در ذهن داشتیم، اکنون منبع عظیم دانش و آگاهی بودیم. اما علی‌رغم آموخته‌های گذشته، اندوخته‌های فراوانی نداریم. زیرا سرسری خواندن، تلنبار کردن مطالب برای شب امتحان و شتابزده حفظ کردن نکته‌ها به جای درک درستِ آن‌ها، باعث می‌شود تا معلومات ما عمر طولانی نداشته باشد.

در نیمه‌های شب خوابم نمی‌برد. بی‌خوابیم را به حراج گذاشته‌ام برای خاموشی چراغ‌ها برای فیلمی از جهان تلویزیون به صدای جادویی آهنگی از فرهاد «آورده به بازار و خریداری نی» انگار خریداری در میانه نیست، چقدر خوب بی‌خوابیم برای خودم جا می‌ماند از برای شعری تازه‌تر

آنچه امروز پیرامون‌مان جاری است، بحران «معنا» است. روزگاری دراز، در مراودات اجتماعی و سیاسی خود، همگان از همان فرهنگ لغت جلد چرمی قدیمی بهره می‌گرفتیم که بیشتر واژگان آن، پس از دورۀ جنگ سرد گردآوری شده ‌بود. آنقدر به استفاده از این فرهنگِ سنگین و قطور به‌عنوان کتاب مرجع خو گرفته بودیم که دیگر نیازی به جستجوی واژگان دَم‌دستی احساس نمی‌کردیم، با این فرض که از پیش، معنای آن کلمات را خوب می‌دانیم. به‌ناگاه بادی شدید شروع به وزیدن می‌کند و برگستان کتاب را به آشوب می‌کشد. شمعی فروزان در کنار کتاب قرار دارد. و در یک آن، از وزش باد سرنگون می‌شود. آتش به جانِ فرهنگ می‌افتد. به نجات فرهنگ برمی‌خیزیم، اما افسوس، بسیاری از اوراق آن به خاکستر مبدّل شده‌اند. باید فرهنگ را بازنویسی کنیم، کاری که محتاجِ بازتعریف بسیاری از مفاهیم ذهنی‌مان است. اما سخت‌ترین کار، یافتن معنای سهل‌ترین کلمات است.

مــن تــــو مـــــا ضمایری غایب هستیم برای او که حاضر به ادامه‌ی با ما نبود؛ نمانــــد تا بدانیم باد گاهی می‌آید و می‌آورد گاهی می‌رود و می‌بـــرد...

باید همین‌طور که تو صدایم می‌کنی شنیده شوم! باید همین‌طور که تو می‌روی با خودم برگردم...! از دست من که «دوستت دارم» چه برمی‌آید؟ از دست من که مثل برگی مسیر افتادنم را انتخاب نمی‌کنم چه برمی‌آید...

بارت شیفتۀ هوش و استعداد شگفت‌انگیز برشت بود و کشف برشت نقطۀ عطفی در زیبایی‌شناسی‌اش به‌شمار می‌رفت. این کشف نگاه و نگرش بارت را نسبت به هنر، به‌ویژه تئاتر، یکسر متحول ساخت و این تأثیر فرمالیست چه‌بسا تا واپسین نوشته‌های این ناقدِ ظریف و نکته‌سنج، در آثاری چون «پاره‌های سخن‌ عاشقانه» و «اتاق روشن»، همچنان باقی بود.

من و بشرا با جوان شاعر و خوش‌ذوقی به ‌نام رحیم چراغی آشنا شد‌یم که شعرهای کوتاه گیلکی مبتکرانه و تأثیرگذاری می‌سرود. این آشنایی باعث شد که ما هم به‌ فکر سرایش شعر گیلکی بسیار کوتاه بیفتیم. ... بالاخره قرار شد رحیم چراغی برای تهیۀ مانیفست به‌ خانة ‌بشرا بیاید. ما چند‌روزی برای این‌کار وقت گذاشتیم و از چراغی خواستیم که متن اصلی را بنویسد. ... با پیشنهاد چراغی اسم این گونۀ شعری شد «هساشعر». وقتی قرار شد که این مانیفست را منتشر کنیم آقای صالح‌پور پرسید برای معرفی بانیِ این ‌سبک‌ شعری اسم‌ چه کسی را بنویسم؟ بشرا سکوت کرد و چراغی هم ‌چیزی نگفت. من گفتم: «آقای صالح‌پور به‌ترتیب بنویسین: چراغی، بشرا، فارسی»، اما چراغی درجا به‌ حرف آمد و به‌د‌لیل احترامی که برای ما قائل بود، گفت: «نه! بنویسین، بشرا، فارسی، چراغی»، و همین‌‌طور هم ‌شد. بالاخره متن مانیفست هساشعر طی چند‌ین شماره د‌ر نشریۀ کاد‌ح توسط آقای صالح‌پور چاپ شد و سروصد‌ای زیاد‌ی به‌پا کرد...

سنّتِ در دسترس بودنِ نخستین‌‏های تاریخ و فرهنگ و هنر، متأسفانه در کشورمان مهجور است. این آثار را یا باید در برخی کتابخانه‌‏ها جست، یا در آرشیو معدودی محققان. دشواریابی این آثار، بسیاری از پژوهشگران، نویسندگان و حتا خوانندگانِ علاقه‏‌مند را با سختي‏‌های بسیاری روبه‌‏رو می‏‌کند. از این ‏رو، بر آن شدیم در مجموعه‏‌ی میراث مکتوب، برخی از نخستین‏‌های تاریخ و فرهنگ و هنر گیلان را ـ اگر چه به‌‏دشواری ـ بجوییم و به چاپ برسانیم. انتخاب این آثار نه فقط به سبب نخستین‏ بودن آنان است، که ویژگی‏‌های درخور توجه دیگری نیز سبب گزینش این آثار شده است. خان گیلان، به قلم محمدعلي صفاري، نخستین رمانِ منتشرشده از نویسنده‏‌ا‏ی گیلانی است. این اثر افزون بر پیشرو بودن، ویژگی‏‌های مهم دیگری نیز در خود دارد كه بر اهميت آن مي‌‏افزايد.

‌

‌

بسیاری از آئین‌های عروسی د‌ر گیلان برگرفته از باورد‌اشت‌های د‌ینی و آئین‌های ایرانی است که د‌ر حال تغییر یا فراموشی است. آئین‌هایی که بیانگر سبک زند‌گی مرد‌م یک ناحیه بود. کتاب حاضر تلاشی است د‌ر راستای ثبت و معرفی این آئین‌ها؛ برای پیشگیری از فراموشی، تا آنجا که ممکن است. چرا که ما هویت جمعی‌مان را از پیوست‌های فرهنگی با نیاکان‌مان به‌د‌ست می‌آوریم و حفظ آن، نیازمندِ عد‌مِ فراموشی است.

زبان گیلکی از گروه شمال غربی خانواده‌ی زبان‌های ایرانی است که در کرانه‌ی جنوبی دریای کاسپین و در استان گیلان رواج دارد. اين زبان صورت مکتوب ندارد. از دهه‌های گذشته تاکنون تلاش‌هایی شده است تا آثار نویسندگان بومی به زبان گیلکی را - که عمدتاً شعر هستند- با استفاده از الفبای عربی (شکلی از آن که در نوشتار زبان فارسی به کار می‌رود) منتشر کنند. ولی این زبانِ نوشتاری چندان رایج نشد. تدریس در مدارس نیز به زبان فارسی است. به همین دلیل و نیز به این دلیل که دوزبانگی در میان گیلک‌ها بسیار گسترش یافته است، زبان گیلکی به‌ویژه در واژگان خود (و تا حدودی در واج‌شناسی) تحت تاثیر زیاد زبان فارسی قرار گرفته است. کتاب زبان گیلکی (تالیف راستارگوییوا و همکاران) جامع‌ترین اثری است که تاکنون در زمینه‌ی زبان گیلکی به نگارش در آمده است. این اثر ارزشمند مشتمل است بر یک مقدمه و پنج فصل که عبارتند از: واج‌شناسی، واژگان، واژه‌سازی، ساختواژه و نحو زبان گيلکي. امید که این تلاش همه‌جانبه گامی باشد برای حفظ و نگاهداری یکی از زبان‌های دیرپای این سرزمین کهن.

می‌شود نگاه نکنی؟ می‌شود همین‌گونه بمانی و اما نگاه نکنی! مثل سرسبزیِ منجمدِ ایتاکا مثل پیداشُدِ خیابانِ معنای کلمه‌‌ی محو مثل گفتنِ - از لنز خوشم نمیاد نزن نگفته‌ای!؟ کسی نبود!؟ ای شبِ محاق.

گيلکی از گويش‌های شمال غربی ايران است که در جنوب و جنوب غربی دريای خزر، در منطقه‌ی گيلان رايج است. اين زبان با زبان‌های تالشي، طبری و تاتی همسانی های فراوانی دارد. زبان گيلکی دارای چندين گويش است. اين گويش‌ها در آوا و واژگان تفاوت‌هايی دارند، ولي در ساخت نحوی همسان‌اند. در اين کتاب کوشش شده است تا توصيفی موجز از دستگاه‌های آوايی، واژه‌ای و نحوی گويش‌های زبان گيلکی ارائه شود.

‌

این کتاب مکمل سه جلد پیشین مجموعه‌ی تاریخ گیلان است که به تحولات تاریخی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی این سرزمین در دوره‌ی پهلوی دوم می‌پردازد. در این کتاب به مباحث و رویدادهای این دوره‌ی 37 ساله پرداخته شده‌است که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از: جنبش دهقانی گیلان در دهه‌ی 1320، جنبش ملی شدن صنعت نفت، کودتای 28 مرداد، اصلاحات ارضی و رویداد 15 خرداد در گیلان، جنبش مسلحانه‌ی انقلابی ایران (واقعه‌ی سیاهکل)، تحولات فرهنگی و هنری، تأثیر وسیع برنامه‌های سوم، چهارم و پنجم اقتصادی در گیلان (1341 - 1356)، تأسیس شبکه‌ی گسترده‌ی آبیاری و مدرن‌سازی اقتصادِ گیلان در دهه‌ی 1340و1350، توسعه‌ی سریع صنعتی گیلان در دهه‌ی 1350 و سرانجام روند شکل‌گیری و پیروزی انقلاب اسلامی در گیلان. عمده‌ی این مباحث با استناد به اسنادِ دستِ اول، در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته است.

اُردک رفت، غاز اومد: شکست خورد. دست از پا درازتر برگشت. ... «زندان» پدیده‌ی غریبی نیست اما در میان برساخته‌های اجتماعی، تا حدودی منحصر به فرد است. «فرهنگ زندان» و مراودات و مناسبات رایجِ در آن هم، منفکِ از فرهنگ و مناسبات دنیای آزاد نیست. از خصیصه‌های بارز فرهنگ زندان، گرایش و وابستگیِ ویژه و عام‌اش به زبان اشاره و کنایه‌ي آمیخته به طنز (بیشتر از نوع گزنده، بی‌پرده و هتاکانه) و بهره‌گیری از تمثیل و استعاره برای تثبیت ادعا یا تفهیم آرای فردی یا گروهی و تشکیلاتی‌ست. کتابِ فرهنگ محبس، خواننده را به پشت میله‌های محبس می‌برد و با زبان ساکنان موقت و دائم آن، آشنا می‌کند. آن‌هایی که در خلوت خود زیر لب زمزمه می‌کنند: زندان نمی‌کُشه، دیوونه می‌کنه!

ترانه‌ها و تصنیف‌های کتاب اوخان، خاطرۀ جمعی اغلب مردمان گیلک‌زبانِ است. مجموعه‌ای جذاب و دلنشین از سروده‌های گیلکیِ جهانگیر سرتیپ‌پور، هنرمند، پژوهشگر و سیاستمدار پرمایۀ گیلانی که از نوجوانی تا پیرسالی سری پرشور داشت و کارهای نمایان و برجستۀ فراوان کرد. تصنیف‌های این مجموعه اغلب بر روی آهنگ‌های غربی و روزِ اروپا در آن دوران سروده شد و خوانندگان نوگرایی چون فهیمه اکبر، احمد عاشورپور و محمد نوری آن‌ها را خوانده‌اند.

درباره‌ی اَنیسه که می‌خواهی حرف بزنی نمی‌توانی بگویی به چه چیزهایی باور داشت. زندگی اَنیسه از آن چیزهایی که به آن‌ها باور داشت تشکیل نمی‌شد، زندگی اَنیسه مجموعه‌ای بود از چیزهایی که به آن‌ها باور نداشت. یکی دیگر از چیزهایی که اَنیسه به آن باور نداشت، نگفتن دروغ بود! او معتقد بود هرزمان که گفتن حقیقت برایت دردسر می‌شود باید دروغ بگویی و خودت دروغت را باور کنی تا همه آن را بپذیرند، اما شدیداً از دروغ‌های جزئی بیزار بود. مثلاً از دروغ‌های رایج در بین پدر و مادرها متنفر بود؛ وقتی بچه بودیم هرگز نمی‌گفت پارک‌ها بسته است، و برای آن‌که مانند دیگران دروغ جزئی نگوید به من می‌گفت: «هیچ پارک‌دارِ بی‌ناموسی پارکشو وسط روز نمی‌بنده، اما ما پارک نمی‌ریم! چون الآن حالش نیست، همین! من شصت‌ونه سالمه!»

خانه به‌دوشان روایتی جذاب و پرحادثه از رنج‌ها و مصائب انسان مدرن است. داستانی پُرکشش با شخصیت‌پردازیِ قوی؛ از دشت‌های غرب آمریکا و با مرگ پدر آغاز می‌شود تا نمادی باشد از مرگِ سنت‌ها و آغاز ساختارشکنی‌ها. شخصیت‌های اصلی داستان هرکدام سرگذشتی مجزا دارند اما تقدیر آن‌ها را به‌هم رسانده. زندگی پُرشتابِ جدیدشان مدام مانع ماندن در کنار عزیزان‌شان می‌شود و جدایی‌ها دست از سرشان برنمی‌دارد. اما پس از هر شکستی دوستی‌ها برمی‌گردند تا دست‌گیرِ بازنده‌ها باشند. اما آیا اصلاً پیروزی‌ای در کار خواهد بود؟ یا زندگی در سال‌های منتهی به جنگ جهانی، شکستی مدام است؟ صنعتِ روبه‌ رشد آمریکا، هالیوود، سیاستِ لیبرال، خشونتِ ارتش و... همه و همه در خانه به‌دوشان در لابه‌لای زندگی نقد می‌شود. اخلاق مدرن به چالش کشیده می‌شود و انسان در موقعیتِ خاکستری جدیدش به آزمون گذاشته می‌شود. حقیقت اما در دستانِ عشق است، عشقی که کشدار و مستمر حضور دارد تا به یاد آدم‌های داستان بیندازد، زندگی همان است که بود، حالا هر سرعتی که داشته باشد.

‌دکتر محمدعلی مجتهدی گیلانی (1376 – 1287) امروزه بدل به یکی از نمادهای آموزش مؤثر و علمی در ایران شده است و شیوۀ مدیریت او در مناصبی که به او سپرده شد، تعهد، پاکدستی و شایسته‌محوری‌اش در مراحل مختلف آموزش در مقاطع ابتدایی و عالی، زبانزد عام و خاص است. او طی زندگیِ کاری خود سِمت‌هایی از جمله، عضو هیئت علمی دانشکدۀ فنی دانشگاه تهران، ریاست دانشگاه شیراز، ریاست دانشگاه پلی‌تکنیک (امیرکبیر)، ریاست دانشگاه ملّی ایران (شهید بهشتی)، پایه‌گذاری دانشگاه صنعتی آریامهر (شریف) و ریاست دبیرستان البرز را به عهده داشت. دکتر محمدعلی مجتهدی در سال 1357 از ایران خارج شد و نزدیک به دو دهۀ باقی‌ماندۀ عمر خود را، علی‌رغم میل باطنی، در غربت گذراند. در این مدت، چند بار به دعوت شاگردانش، برای حضور در مراسم مختلف به ایران آمد. سرنوشت حزن‌انگیز دکتر مجتهدی، در پیِ یک سوءتفاهمی بزرگ، به مهاجرت و دوری او از موطنش و عزلت‌گزینی و سرانجام مرگش در غربت انجامید. این کتاب که در چهار فصل فراهم آمده است، تلفیقی از مطالب منتشرشده و محتواها و مستندات تازه‌یاب دربارۀ زندگی شخصی و فعالیت‌های علمی و مدیریتی این چهرۀ ماندگار فرهنگ و آموزش ایران است.

مرا برد سمت بیشه‌های تمشک. از تمشک‌ها چیدیم و خوردیم و با خارهایش دست‌وپایمان را زخم‌وزیل کردیم. غروب که برگشتیم چند خار رفته بود توی پایم و شل می‎‌زدم. روی ایوان نشستیم. پایم را گذاشت روی زانوهایش و با موچین شروع کرد به درآوردن خارها. نگاهش کردم و همان لحظه دلم برایش تنگ شد، خیلی خیلی تنگ.

گريه نکن! اشک بر گونه‌‏هايت خواهد خشکيد و تو نمى‏‌توانى آن‏‌ها را پاک کنى. اين‏قدر بى‌‏دريغ اشک نريز! تو ديگر سال‌ها وقت دارى که روبه‌‏رويم بنشينى و نگاهم کنى. گاهى بخنديم، گاه فرياد بزنيم، گاه نعره بکشيم. هاى و هوى کنيم و پر شويم از غبار. مى‌‏توانى هر لحظه را هزاران بار مرور کنى، هر بار به ابتدا بازگردى؛ روزها و روزها و شب‏‌ها به همه‌چيز فکر کنى، به هر چيز خيره شوى، به لحظه‌‏هاى گمشده و خاطرات از ياد رفته‌‏ات، و سپرى شدن روزهاى بى‌‏انتها در اين آغوش سنگى ديوار.

ادبیات شفاهی بخشی از فرهنگ مردم است که به صورت شفاهی یا به‌اصطلاح سینه‌به‌سینه از نسلی به نسل دیگر انتقال پیدا کرده و چون دیگر موضوعات فرهنگ مردم، مخلوقِ پدیدآورندگانی بی‌نام‌ونشان و به لحاظ محتوایی، متعلق به دوران پیشامدرن و محصول ذوق و هنر جمعی یک قوم یا ملت است و به شخص، زمان یا مکان مشخصی تعلق ندارد. در شکل‌گیری گنجینه‌ی سترگ فرهنگ مردم ایران، هر یک از اقوام این حوزه‌ی تمدنی، از نقش و جایگاه مشخص و ویژه‌ای برخوردار بودند. مردم ساکن در نواحی رودبار گیلان هم که یکی از آن اقوام هستند، در گستره‌ی فولکلور خود، مجموعه‌ای از آثار ادبی را خلق کرده‌اند که امروزه از آن به عنوان ادبیات شفاهی رودبار (جنوب گیلان) یاد می‌شود. افسانه‌ها، مثل‌ها، اشعار، ترانه‌ها، اسطوره‌ها، لطیفه‌ها و به طور کلی همه‌ی آن‌چه ادبیات شفاهی خطه‌ی رودبار گیلان را تشکیل می‌دهد، میراث مشترک این قوم است و به همه‌ی تیره‌ها و طوایف آن تعلق دارد. نگارندگان در این کتاب کوشیده‌اند با ارائه‌ی نمونه‌هایی از مثل‌ها، قصه‌ها، اسطوره‌ها چیستان‌ها، ترانه‌های کار، لالایی‌ها، نوروزی‌خوانی‌ها و اشعار کودکانه در فرهنگ این بخش از مردم گیلان، دریچه‌ای بر آن گستره باز کنند.

گذری و نظری به دیار زیتون، نگاهی دارد به فرهنگ عامۀ مردم رودبار، شهرستانی که از لحاظ تنوع قومیتی و گونه‌گونی فرهنگ عامه در گیلان بی‌نظیر است. در این شهرستان تات‌ها، تالش‌ها، گالش‌ها، گیلک‌ها، کرمانج‌ها، آذری‌ها، لرها و لک‌ها همزیستی مسالمت‌آمیزی دارند و هرکدام، کم و بیش فرهنگ خاص خود را حفظ کرده‌اند. این کتاب در زمینۀ فرهنگ عامۀ مردم تات‌زبان رودبار است که بیشترین جمعیت قومی این شهرستان را تشکیل می‌دهند.

سفال از قدیمی‌ترین و جهانی‌ترین دست‌آفریده‌های بشری است. این صنعتِ ابداعی انسان، برخاسته از فرهنگ، اندیشه و نیازهای فردی و اجتماعی اوست. سفال در ابتدایی‌ترین شکل خود عبارت است از مخلوط آب و خاک که در حرارت پخته می‌شود. پیش از پختن، شکل دلخواه به مخلوط داده می‌شود و پس از پخته شدن برای همیشه شکل آن محفوظ می‌ماند. سفالگری از کهن‌ترین صنایع هنری و کاربردی در گیلان است که یافته‌های باستانی فراوانی هم از آن در دست است. وجود کارگاه‌های متعدد سفالگری در شهرها و روستاهای گیلان از تداوم این هنر دیرینه و پیوند آن با زندگی مردم حکایت دارد؛ آثار سفالین با تزئینات و اشکال خلاقه‌، که نشان‌دهنده‌ی قدرت درک عمیق هنرمندان سفالگر این دیار است. این کتاب نگاهی دارد به بررسی ویژگی‌های سفال و سرامیک در گیلان که با تحقیقات میدانی و کتابخانه‌ای و با استفاده از شیوه‌های توصیفی ـ تحلیلی، به شناسایی مراکز فعال سفالگری، مواد و مصالح، ابزار کار، تکنیک‌های ساخت، تزئینات، نقش و لعاب و معرفی انواع تولیدات سفالی در گیلان می‌پردازد.

مهم‌ترین و اصلی‌ترین منابع برای پژوهش دربارۀ کاتبان، صدها هزار نسخة خطی انجامه‌دار پراکنده در کتابخانه‌های سراسر جهان است. انجامه حاوی مطالبی است که کاتب به پایان نسخه افزوده است و معمولاً حاوی اطلاعاتی چون نام کاتب، تاریخ و مکان کتابت و گاه جملۀ دعایی، نام سفارش‌دهنده و گاه معرفی نسخۀ استنساخ‌شده است. این پژوهش، به کاتبان گیلانی و آثاری که کاتبان غیرگیلانی در گیلان کتابت کرده‌اند، پرداخته است تا آغازی باشد برای شناخت هرچه بیشتر این کارگزاران فرهنگی در دوره‌هایی که انسانِ نویسنده، تنهاترین ناشر اندیشه‌اش بود.

مَثَل‌ها بخشی از تجربۀ سالیان دراز زندگی نیاكان ما هستند. شاید آن‌چه كه اكنون به‌عنوان مَثَل به دست ما رسیده است، شكل‌گیری‌اش سال‌ها و قرن‌ها طول كشیده باشد. مَثَل هرچند ممكن است اول بار از زبان یکی از افراد جامعه جاری شده باشد، اما تا در ذهن و زبان یك قوم جا نگیرد، مَثَل نیست. به همین خاطر در مالكیت هیچ فردی قرار ندارد و از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود. این گنجینۀ عظیم را مي‌توان در جای‌جای جهان یافت و هیچ قومی نیست كه ‌امثال ‌خاص خود را نداشته باشد. کتاب بتاشته گَبُن، مَثَل‌ها، اصطلاحات و کنایات گیلکی به گویش مردم کیاشهر است که برای نخستین‌بار منتشر می‌شود.

هنرِ نمایش در شهر لنگرود، سابقه‌ای قابل توجه دارد. با این همه در متون تاریخی و تحقیقی در باب تئاتر، کمتر به این مهم پرداخته شده است. کتابِ نگاهی به تاریخ تئاتر لنگرود (از آغاز تا 1390) می‌کوشد در چهار بخش مجزا به معرفی پیشینۀ نمایش، پیشگامان نمایش، هنرمندان تأثیرگذار و در نهایت به فهرست نمایش‌های اجراشده در این شهر از سال 1300 تا 1390 بپردازد.

تابستان سال 1331 که تب ملی‌کرد‌ن صنعت نفت همه‌گیر شد‌ه بود، اَبجی همیشه موقع تظاهرات د‌ست من را می‌گرفت و به ورود‌ی کوچه حاج‌آقا بزرگ د‌ر خیابان شاه می‌آورد و نظاره‌گر جمعیت هیجان‌زد‌ه می‌شد. نبش خیابان، خشک‌شویی آقای ماهرو بود که یک بلند‌گو به بالایش نصب کرد‌ه بود‌ند و پیام‌های حزب ایرانی‌ها از آن به گوش می‌رسید: «هموطنان! حزب ایران د‌ر تلاش است تا ایران را از چنگال مزد‌وران بیگانه رهایی بخشد». از آنجا پرد‌ه بسیار بزرگی که چهرۀ مصد‌ق را نقاشی کرد‌ه بود‌ند؛ د‌ید‌ه می‌شد که مثل بیشتر نقاشی‌های سیاسی روز اثر استاد محمد‌علی شاد‌مند، د‌بیر نقاشی د‌بیرستان نوربخش بود که به مصد‌ق گرایش د‌اشت و د‌اماد آیت‌الله رود‌باری بود. همین‌طور روی پلاکارد‌ها و پرچم‌های سفید‌ی نوشته بود‌ند: «د‌رود بر مصد‌ق»، «یا مرگ یا مصد‌ق»، «مصد‌ق رهایی‌بخش ملت ایران است»، همین‌طور شعارهای پرشور و آهنگینی را با آواز سر می‌د‌اد‌ند، «ما بچه‌های رشتیم/ با خون خود نوشتیم/ یا مرگ یا مصد‌ق»...

مثنوی نقل و صهبا سرودۀ مولانا بهشتی گیلانی یکی از مثنو‌ی‌های عرفانی سده یازدهم است ‌که نسخۀ منحصربه‌فرد آن در کتابخانۀ ملی ایران به‌دست آمده، نسخه‌ای به خط نستعلیق‌که اواخر قرن دوازده یا اوایل قرن سیزده ق نوشته شده است. به‌گفتة شاعر، این مثنوی در برابر نان و حلوای شیخ بهایی سروده شد. در سراسر این منظومه، ناظم نگاهی عرفانی و اخلاقی به مسائل دارد. بر زاهدنمایان و دنیاطلبان و نفس‌پرستان و مال‌اندوزان خرده می‌گیرد، به عزلت‌گزینی و انزوانشینی توصیه می‌کند، عشق مجازی و حقیقی هردو را طالب است و عرفان او هم متأثر از مولاناست...

قاضی یحیی لاهیجی از سخنوران بنام عصر خود محسوب می‌شود. او همچون شاعران دیگر قرن دهم هجری در غزل‌سرایی در پی اندیشه‌ای نو بود تا بتواند شعر خود را به واقع‌گویی نزدیک کند. در ابعاد مختلف قاضی یحیی از شعر شاعران پیش از خود بهره جسته و از آنها تاثیر پذیرفته است. او را باید در حوزه‌های فکری و ادبی به‌نوعی مثل دیگر شاعران هم‌عصرش مکمل اندیشه‌های ادبی شاعران پیشین به‌ویژه در خلق قالب‌های شعری و مضامین عاشقانه و عارفانه پیرو سعدی و حافظ دانست. قاضی یحیی علاوه‌بر سخنوری، عارفی مسلمان بوده و در دانش قضایی هم تسلط کامل داشته است.

نام‌گذاری قدمتی به تاریخ انسان دارد. انسان از گذشته‌های دور تاکنون، برای بازشناسی و هویت‌بخشی ذهنی به پدیده‌های پیرامونی، با نهادن تعارفی ذهنی از جمله نام‌ها بر روی این‌پدیده‌ها، آن‌ها را مورد بازتعریف قرار داده است. کتابِ پیش‌رو تلاشی است برای نخستین‌بار، برای پدیدآوردن مجموعه‌ای مُدوّن از نام‌های تالشی تا در موارد گوناگونی از جمله نام اشخاص، مکان‌ها، کسب و کارها و دیگر زمینه‌ها، مورد استفاده قرار گیرند...

در طول چند دهه‌ی گذشته، آثار گوناگونی پیرامون جنبش مشروطه‌خواهی ایرانیان منتشر شده است که در دسترس‌بودن و آگاهی از انتشار این آثار می‌تواند کمک‌حال پژوهشگران برای واکاوی بهتر این رخداد تاریخی باشد. از سوی دیگر، یکی از ویژگی‌های مأخذ‌شناسی، جلوگیری از پژوهش‌های تکراری است. کتاب مأخذشناسی تحلیلی ـ انتقادی مشروطه‌ی گیلان، به‌گونه‌ای تالیف شده است که مخاطب با مراجعه به آن، از سرفصل‌های کلی آثار منتشرشده‌ی کتاب‌ها و مقالات درباره‌ی رویدادهای این جنبش در گیلان باخبر شود و محتوای مطرح شده در کتاب‌ها را نیز دریابد.

درخت و جنگل در نظر مردمان گیلان‌زمین، جایگاهی ویژه و ممتاز داشته و دارد. در اسناد قدیمی به‌جا مانده در گیلان، حدود اربعه‌ی هر ملکی به درختان منتهی می‌‌شود و این نشان از ارزش و جایگاه درخت در نزد گیلانیان بوده است. جنگل‌های گیلان از آستارا تا چابکسر امتداد یافته‌اند و حدود یک‌سوم مساحت استان گیلان را تشکیل می‌دهند. بخش عمده‌ای از این جنگل‌ها در منطقه‌ی رویشگاهی هیرکانی قرار دارد و به‌همین دلیل در دنیا به جنگل‌های هیرکانی معروف است. این جنگل‌ها حاصل دوره‌ی سوم زمین‌شناسی است و وجود برخی گونه‌های شاخص که مخصوص این جنگل‌ها است، آن‌ها‌ را منحصربه‌فرد کرده است. متأسفانه در طول تاریخ ـ به‌ویژه در دوره‌ی قاجارـ به‌علتِ اعطای امتیازات فراوان به دولت‌های خارجی در بهره‌برداری از این جنگل‌ها، آسیب بسیار جدی‌ای به جنگل‌های گیلان وارد شده است.

استیون پرسفیلد در این کتاب از زندگی آماتوری و اتفاقات دوران پرفراز و نشیب زندگی‌اش می‌گوید و اصرارش برای بیان این حوادث صرفاً قصه‌پردازی و قهرمان‌سازی برای خود و راهی که در آن دوره رفته نیست. خود می‌گوید: «این کار برای رهانیدن دیگران از نتیجۀ محکوم به شکست راهی است که قبل از نویسنده شدن در آن بودم». او می‌گوید: «ما هیچ اختیاری در مورد استعداد خود نداریم، چیزی که در اختیار ماست انگیزۀ شخصی، نظم، ارزش‌گذاری و توانمندسازی ماست». می‌گوید: «تنها کاری که توانایی انجام آن را داریم، کارِ هوشمندانه است».

نمایش گذاشتن در گالری گلستان کار راحتی نبود. آن‌موقع این گالری هرچندسال به هنرمندها نوبت می‌داد. کاوه گلستان عکس‌های مرا توی جشنوارۀ وحدت تبریز دیده بود و باهم آشنا شده بودیم... واسطه شد و این‌طور اولین نمایشگاه انفرادی‌ام در تهران برگزار شد. این‌بار ده روزِ نمایشگاه را در تهران ماندم. استقبال خیلی خوبی هم از نمایشگاه شد. من از این‌همه توجه مات و مبهوت شده بودم. تمام عکاسان مطرح آن‌روز کشور آمدند و عکس‌هایم را دیدند. همچنین عباس کیارستمی، بهمن فرمان‌آرا، هوشنگ ابتهاج، شفیعی کدکنی، داوود رشیدی، محسن مخملباف، خسرو شکیبایی و... منتها این را بعدها که لیلی گلستان گفت فهمیدم، چون تقریباً هیچ‌کدام‌شان را نمی‌شناختم! منِ روستایی ...

تالاب‌ها به‌عنوان یکی از زیستگاه‌های پیچیده و حیاتی در کره‌ی زمین به‌شمار می‌روند و حدود 6 درصد از سطح کره‌ی زمین را پوشش می‌دهند. این مناطق، به‌سبب تنوع زیستی منحصربه‌فرد، تولید مواد غذایی، کنترل سیستم‌های آب‌شناختی، تعدیل درجه‌ی حرارت، جلوگیری از سیل و طوفان، کنترل زیستی امراض و بیماری‌ها، نقش‌های ارتباطی در حمل‌و‌نقل، اهمیت چندگانه‌ی گردشگری، طبیعت‌گردی و تفرج، ارزش‌های بی‌شمار علمی، پژوهشی و اندوختگاه‌های زیست‌کره و نیز خدمات و کارکردهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی گوناگون از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند. اما توجه به رشد و آگاهی عمومی در زمینه‌ی اهمیت محیط‌های طبیعی، درک واقعی از کارکردها، خدمات، اهمیت، حساسیت و شکنندگی این زیست‌بوم‌های حیات‌بخش، بسیار اندک است. از این‌رو، همواره دستخوش خواسته‌های نابخردانه‌ی انسان‌ها قرار گرفته‌اند. این روند علی‌رغم حفاظت و کنترل، هم‌چنان تداوم دارد. خشکاندن تالاب‌ها و تبدیل آن‌ها به گستره‌های قابل کشت، استقرار صنایع در آن‌ها، و تبدیل به سایر کاربری‌ها سبب دگرگونی در اجزای حیاتی این زیست‌بوم‌ها شده است. چنین وضعیتی بر تالاب‌های ایران، از جمله در استان گیلان ـ که تالاب‌ها و عرصه‌های آبی، بخش مهمی از زمین سیمای آن را تشکیل می‌دهند ـ حاکم است.

فرهنگ واژگان گیلکی به همت پژوهشگر فرهیخته محمد بشرا، طی سال‏‌های دور و نزدیک گردآوری شده‌ است. اهمیت این کتاب در توجه آن به فرهنگ عامیانۀ گیلک‌هاست. گردآورنده با چیرگی بر فرهنگ کوچه و بازار، ترانه‌های جشن‌ها، نواهای فروشندگان دوره‌گرد، شوخی‌های کلامی و سرودهای کودکانه، اصطلاحات بازی‌ها و مواردی از این دست را سرواژه کرده یا آن‌ها را برای شاهد آورده‌ است. جز این‌ها توجه به فرهنگ واژگان و اصطلاحات گیاهان دارویی، خوراکی و انواع غذاها چشم‌گیر است. این کتاب مجموعه‏‌ای از واژگان اصیل است که امروزه برخی از آن‌ها از چرخۀ کاربرد خارج شده، و برخی دیگر به احتمال زیاد در آینده به‌دست فراموشی سپرده خواهد شد.

شب‌ها برای دختری که ندارم داستان می‌گویم یک شب از من پرسید: بابایی پا به ماه چیست؟ گفتم: در طبقه‌ی بیستم یک آسمان‌خراش که زندگی کنی، هنگامی که زنت غر می‌زند، می‌توانی پنجره را باز کنی، پا به ماه بگذاری.

میدان و راه‌بند گلوبند دست‌بند رد کمربند حرف‌های بندبند آ زا دی لطفاً چشم‌بند.

داروین اشتباه می‌کرد، و داوکینز، و چه می‌دانم، هاوکینگ، یا هر اسم و رسم پرطمطراق دیگر؛ پیدایش جهان تصادفی نبود، و گردش بی‌وقفه‌ی ماه بر مدار زمین؛ سرگیجه‌ی زمین حول محور خودش، و طواف مؤمنانه‌ا‌ش به دور خورشید تصادفی نبود ادوار تکامل هم یک اتفاق ساده نبود و حماسه‌ی هبوط و حضور؛ همان‌گونه که رنگ غلیظ رژ بر لبانت در آن غروب دم‌کرده‌ی مرداد که باورهای مرا به مبارزه فرا‌خواند...

تحقيقات گيلانى آلكساندر خودزكو (1891 ـ 1806 میلادی)، سرشار از نكته‏‌بينى يک روح علمى است. این پژوهشگر لهستانی در کتاب سرزمین گیلان، سيماى روشنى از تاریخ و جغرافیای گيلان‌زمین را در نيمۀ اول قرن نوزدهم تصوير مى‏‌كند. این كتاب یکی از مهم‌ترین و مستندترین منابع دربارۀ گیلان است که به‌شکلی موجز و خلاصه، خواننده را در جريان آنچه كه در دهۀ سوم قرن نوزدهم در اين سرزمين مى‏‌گذرد، قرار مى‏‌دهد.

از ابتدا تا این دقایقِ سبکِ آخرین این پروانگی در فرصتِ میانِ آمدن و رفتن تنانه در پیله‌ی خواهش‌ها دَم زدیم و روزگار را از های‌وهوی گردشِ خونی بسته و گرم آکندیم و هیچ، هیچ ندانستیم تمام، غفلتی تنیده‌ایم اکنون ای... روشنای دیررسیده‌ی دانایی!

شاید تا چشم‌ها روشن‌اند و دل می‌تپد و دست‌ها هنوز پَر می‌کشند و گام‌ها، به هر حال، راه‌ها را می‌پویند باید، که یاد حسرت‌آلودِ جانِ رهاشده را همراه هر دَمی فرو بُرد و باز پس آورد باشد که روی بنماید از «یادها»، از بخت، از اتّفاق یا اعتنای جهان...

‌مجموعه عکس

تالشستون حاوی 130 دوبیتی از سروده‌های تالشی آرمین فریدی هفته‌خونی شاعر و پژوهشگر موسیقی است.

آنچه در این نگاشته می‌خوانید، پیوند دل‌انگیز ادبیات است با عم جامعه‌شناسی که در اصطلاح جامعه‌شناسی ادبیات نام دارد. نگارنده سعی بر آن داشته تا با نگاهی دیگر و با به نمایش در آوردن جنبه‌های متفاوت و خواندنی از شاهنامه که به خانواده، ساختار و الگوهای آن اشاره می‌کند، مروارید رخشان ادب فارسی را درنگرد.

‌

‌

‌

‌

به زادگاه پدرم آمده‌ام لنگان لنگان با عصای دسته نقره‌ای. همین دیروز به من خبر رسید پدرم که شصت و پنج سال است که او را ندیده‌ام زنده است و جوان‌تر از من است. اگر این خبر را به اصطلاح از یک منبع موثق نشنیده بودم باور نمی‌کردم.

از میان ماه عبور می‌کنم رد همه ستاره‌ها در چشم‌های تو می‌درخشد. درختان در سایه‌سار عطر نامت میوه‌های متبرک می‌دهد. از میان ماه عبور می‌کنم و آفتاب را در پوستِ تنت می‌چینم.

‌

روز آواز دره شاعران دس شعر پوشته‌سر لوله لوله صدا گب گرمش جیر جان براندا ایسا

نگاه من سال‌هاست در پیچاپیچ جاده‌ها با دیلمان آواز می‌خواند انگار پیش‌تر از این‌ها تو را زاده بودم به درختان گفته بودم صبر می‌کنم! اکنون از هر سو که بیایی حادثه‌ی ماندگار منی.

گیرم نه همان روزی که پدرم مرده بود عاشق این خانه شده بودم. و شاید هم تا آن موقع به یاد نداشتم که چنین گورستان متروکی هم بوده و چنین خانه‌ای. خانه‌ای که شاید ارواح در آن زندگی می‌کردند و با هر نرمه بادی صدای شیونِ درهای چوبی آن ترس را بر دل می‌نشاند.

انگار کوچه نیز به حضور بچه‌ها دل خوش داشت و شریک‌ بازی‌ها، شادی و غم‌هایشان بود. پا به پای بچه‌ها می‌دوید، زمین می‌خورد و برمی‌خواست و از این‌که یار بچه‌ها بود و مامنجنب و جوش و شادی آن‌ها به خود می‎‌بالید.

‌

حسن صادق دقیقی لنگرودی متولد 1338 - انزلی محله‌ی لنگرود

رو به این سرو که معاصر بادهای هر جایی‌ است صدایت را نبار کسی دارد سنجاقک‌ها را کوک می‌کند.

و جهان کم داشت صبح صدای تو را در شب گام‌های من.

نمی‌توان به گونه‌ات که سرخی نگاه من در آن طلوع کرده، اعتماد کرد بریده‌اند ریشه‌های باورِ مرا

از ربروی تو رفته‌ام نه که بیایی نه که به تو بیایم که راهِ آمدنت شوم شاید.

چندر ديواران قد بکشِده نشا دئن هيذّره مايا

حکومت آل‏ ‏بویه حکومتی با ماهیت نظامی بود و کتاب حاضر تلاشی است برای پرداختن به جزییات بیش‏تر و ترسیم ابعاد مختلف نظامی، از اوضاع میادین جنگ گرفته تا وضع معیشتی سپاهیان. در ابتدا تصویر نسبتاً دقیقی از آرایش ظاهری و تجهیزاتی که سپاهیان آل‌‏بویه از آن بهره می‏‌بردند ترسیم شده و سپس به فرهنگ جنگ‌‏طلبی سلاطین آن دوره اشاره شده و مسائل اقتصادی سپاه مورد بررسی قرار گرفته است. هم‏چنین به ترکیب نژادی سپاه بویه‏یان پرداخته شده و به دلیل نقشی که ديلميان در شكل‏‌گيري و تداوم اين سلسله ايفا كرده ‏اند، شناسنامه‌‏اي از فعالیت‌‏های آنان نیز ارایه شده است. در بخش‌‏های پایانی سیاست‌‏های نظامی سلاطین آل‏‌بویه و عملکرد نظامی چند سردار برجسته‏‏‌ی این سلسله مورد ارزیابی قرار گرفته است.

‌

‌

لغات و كلمات پزشكي گيلكي بخشي از فرهنگ عاميانه يا فولكلور آن زبان است كه بايد به ويژه مورد توجه پزشكان گيلكي زبان قرار گيرد. در فرهنگ عاميانه‏‌ي پزشكي و طب سنتي گيلان زمين كه گيله تجربه خوانده مي‏شود، مطالب زيادي چون اعتقادات مردم اين مرز و بوم درباره‏‌ي خواص داروهاي گياهي (به ويژه گياهان دارويي محلي) و كاربرد آن‌‏ها، درمان‏‌هاي سنتي و نيز آداب و رسوم و اعتقادات پزشكي نياكان ما وجود دارد كه سينه به سينه به ما رسيده است. هم‏چنين نام بيماري‏‌ها و علايم آن‏ها و نام اندام‌‏هاي مختلف بدن بخش‏‌هاي متنوع ديگري از اين فرهنگ را تشكيل مي‏‌دهد. كتابي كه در دست داريد كوششي است در ارج‏گذاري و حراست از ميراث پيشينيان در باب طب سنتي گيلان.

‌

‌

تدریس ریاضی به زبانی ساده و قابل فهم برای داشجویان

‌

راستی چرا خارکن سیم‌های خاردار را نمی‌کند تا گل‌های آن سوی باغ هم عطر افشانی کنند!

تورا که می‌بینم به یادآنچه می‌افتم که نغمه ماه را به تصویر می‌کشد تنهایی

‌

می‌نوشم این زخم و جیغ می‌زنم در افق‌های سته خیابان عاشق عمودی می‌میرد.

صلات ظهر پهنه یک دست آبی آسمان دره آتش رسیده و پرواز بلاتکلیف یک جفت کبوتر کوهی

مجموعه داستانی از مریم ساحلی

مجموعه داستانی از ابوالقاسم مبرهن

این کتاب مروری است بر زندگی و آثار حسن خوشدل، ترانه سرا، نوازنده، آهنگساز و خواننده گیلانی.

‌منظومه موجود، به بیان زندگی بهمن و جنگاوری‌هایش با خاندان رسم می‌پردازد. گوینده این داستان، ایرلنشاه ابی‌الخیر، شاعر اواخر قرن گنم هجری است.

‌

‌

‌

‌

‌

مجموعه داستان

مجموعه کاریکاتور

با چتری از موهای ستاره زیر باران بهاری ترانه می‌خواندیم

این کتاب مجموعه ای است از مقالات و نقدهای ادبی درباره شعر امروز ایران

دل مي‏گيرد چون به آسمان مي‏نگري و دانسته مي‏شوم آسمان آن بالاهاست و دانسته مي‏شوم من اين پايين‏ها پاگيرم

مطالعه این کتاب به همه دانش‌آموزانی که مایل هستند زیست شناسی سال دوم را به صورت مقایسه‌ای فرا گیرند، توصیه می‌شود.

بیماری‌های عفونی حاد که چندان نیازی به بستری شدن ندارند یکی از عوامل مهم مرگ و میر و یا ناتوانی دائمی به ویژه در نوزادان و کودکان می‌باشد. اگرچه آنتی بیوتیک‌های موثری علیه عفونت‌های باکتریایی در دسترس است ولی عفونت‌های ویروسی کمتر قابل کنترل هستند و تهدید مهمی برای سلامتی انسان می‌باشند.

خواستگاه ترانه‌‏های کودکانه، تخیلاتی ساده و کودکانه‏‌اند که با ذوق شاعر، زیباترین احساس را برمی‌‏انگیزند و شادی برای کودک به ارمغان می‏‌آورند. در بستر شادیِِ فراهم آمده، سرزندگی و امید در ذهن کودک بارور می‏شود و ریتم، این عنصر مهم موسیقی، پیوندی پُرمهر بین کودک و موسیقی برقرار می‏کند. در این مجموعه با استفاده از تجسّم ریتمیک شعرهاي کودکانه به‏ کمک ساز تنبک، سعی در ایجاد پیوندی حسّی بین معلم و کودک شده است.

عفونت‌های انگلی در انسان تنوع زیادی دارند و به اشکال بی‌ضرر تا کشنده دیده می‌شوند. بیمری‌هایی که توسط انگل‌های بیماری‌زا به وجود می‌آیند مشکلات زیادی برای انسان‌ها در سراسر جهان ایجاد می‌کنند.

این کتاب تلفیقی از مدیریت کارخانه (مدیریت صنعتی) و طرح ریزی واحدهای صنعتی (مهندسی صنایع) می‌باشد در چهار بخش تنظیم گردیده است. بخش علم علم مدیریت کارخانه، بخش دوم طراحی و تنظیم استراتژیهای تولید در کارخانه، بخش سوم مباحث مختلف طرح‌ریزی واحدهای صنعتی و بخش چهارم به سوالات کنکور کارشناسی ارشد می‌پردازد.

در این کتاب تلاش شده است تا حد امکان به بحث و بررسی پیرامون معاملات املاک و نحوه انتقال مالکیت در دسته عقود پرداخته و نقش ثبت رسمی اسناد و به طور متقابل تنظیم اسناد عادی پرداخته شود.

اين اثر به شرح نوادر، لغات ، ترکيبات و اصطلاحات هفت پيکر نظامي گنجه‏اي مي‏پردازد و مي‏کوشد تا به استناد منابع و مآخذ موجود و از راه تتبع، غبار ايام از برگ‏هاي زرين يکي از بزرگ‏ترين آثار ادبي زبان پارسي بزدايد.

توجه به ارتقاء کیفیت زندگی خانوادگی و پیشگیری از بروز آسیب‏های خانواده از جمله اموری است که به نحوی در همه‏‌ی زمان‏‌ها و مکان‌‏ها ضروری تلقی شده است. برای این منظور برنامه‌‏های آموزشی و مشاوره‏ای می‏‌توانند نقش عمده‏‌ای داشته باشند و این آموزش‌‏ها در هر کدام از مراحل مختلف چرخه‏‌ی زندگی خانواده، متناسب با نیازهای زوجین انجام می‏گیرند. کتاب حاضر منبع مفیدی است که در آن علاوه بر مباحث نظری، به زمینه‏‌های کاربردی مربوط به ارتباط، حل تعارض، صمیمیت و شیوه‏‌های فرزندپروری پرداخته شده است. امید است روان‏شناسان، مشاوران، مدرسانِ آموزش خانواده و خانواده‏‌ها، از این کتاب بهره‏‌ی کافی ببرند.

مطالعه و بررسی انسان در علوم تجربی همواره جایگاه پراهمیتی داشته است؛ هدف نهائی اکثر کارهای انجام شده در این زمینه در جهت یافتن راهی برای ارتقاء کارآئی انسان، کاستن از آسیب‌هاي جسمی و روحی و درمان بیماری‌ها و به‌طور کلی ایجاد شرایط مناسب برای زندگی بهتر بوده است. آنتروپومتری (انسان سنجی) بخشی از علوم تجربی است که عمده تحقیقات در آن به‌منظور طبقه‌بندی و تعیین اختلافات نژادی و جنسی، اثر تغذیه و شرایط زندگی بر چگونگی رشد انسان و نیز فراهم آوردن داده‌هائی در مورد اندازه‌ها و ابعاد بدن انسان جهت طراحی لوازم و محیط زندگی و کار انجام می‌گیرد.

در ظاهر آراميم تظاهر مي‌كنيم غمي نيست و مي‌خنديم اما با لبخندهاي لب‌پريده

مجموعه شعر طاهره شارمی

طاهره شارمي در بهمن 1330 در بندرانزلي متولد شد. تحصيلات خود را تا مقطع ديپلم طبيعي در اين شهر گذراند و پس از آن به استخدام آموزش و پرورش درآمد. پس از 30 سال آموزش در سال 1385 به افتخار بازنشستگي نايل گشت و هم‌‏اکنون نيز به امور فرهنگي و ادبي مي‏پردازد. از وي کتاب‏‌هاي آوا ، مثنوي موسيقي ايران و موج شکن منتشر شده است.

هميشه چيزي براي تحملِ بازي هست ـ مثل موهايِ تو که من فرصت مي‏کنم به تو راه باز کنم من انگشتانت را پيدا مي‏کنم و بازي شروع مي‏شود ...

‎ کم‏کم همه چيز يادم آمد: با چمداني سنگين، از جيپ قهوه‏اي لکنته‏اش پياده‏ام کرد و از بالاي تپه ده را نشان‏ام داد. از سراشيب تپه که سرازير شدم، واردِ دشت وسيعي شده که بايد از آن جا مي‏گذشتم. بادي سينه‏کشان از جانبِ ده وزيدن آغاز کرده بود و من براي درامان ماندن از ضربه‏ي باد، يقه‏ي کت‏ام را تا روي گوش‏هايم بالا کشيدم.‌

نام محمدولی مظفری برای بسیاری از گیلک‌زبانان، یادآور نغمه‌های دلنشین زبان مادری است. یادآورِ دیلمان و کوه و دامون. یادآور شعرهایی است که زمزمه‌ای بود در سال‌های عشق و آتش و تلاطم تاسیانی‌هایی برای میراث‌های از دست شده. دلتنگی مادرانِ رنجور با زمزمه‌های پدران خسته‌ی سر به کوه نهاده. و هر چه بود زندگی بود، زندگی گیلکانه. آنچه پیش روی شماست، مجموعه‌ای است از ‌نوشته‌ها و سروده‏های دوستان و یاران محمدولی مظفری، درباره‌ی زندگی و آثار او.

مجموعه شعر تالشی همراه با ترجمه فارسی

مجموعه ای منظومه‌های تالشی سروده ابراهیم خادمی‌زاده

گیلان در آغاز ورود اسلام به ایران یکی از مراکز مهم اندیشه‏های اسلامی بود و با توجه به موقعیت جغرافیایی و پیشینه‌‏ی تاریخی و فرهنگی خود، ضمن پذیرش دین اسلام، محل رشد و گسترش پایه‏های اولیه‏‌ی اندیشه‌‏های تشیع در ایران شد. کتاب حاضر که توسط زنده‌‏یاد استاد سید محمدتقی میرابوالقاسمی، از پژوهشگران شایسته‏‌ی این خطه نگاشته شده است، به چگونگی گسترش اسلام در گيلان می‏‌پردازد و آرا و عقاید اندیشه‌‏ورزان علوی را تا دوره‏‌ی صفویه مورد مطالعه قرار می‏‌دهد. پس از آن چگونگی سیر تحول این اندیشه و در هم‌‏آمیزی آن با تحولات اجتماعی ـ سیاسی منطقه تا پایان جنبش جنگل را پی‏گیری می‏‌کند. یکی از ویژگی‏‌های این اثر، استفاده از منابعی است که تا‌ کنون کم‏تر مورد مطالعه قرار گرفته است.

مي ديل اَينه مانه، آبي کلامم پذيراي هيزار تا خاص و عامم اگه چي «خوشک سل» مي جاجيگايه ني‏يَم من خوشک سل، دريا مرامم

مجموعه شعر گیلکی

این کتاب نگاهی دارد به تاریخ سرزمینی دیرپا که از پس قرن‏های متمادی، حوادث و تحولات بسیاری را از سرگذرانده است. سرزمینی که کمتر مجال دست‏یازی مهاجمان را بر خود داده و همواره چون دژی مستحکم، میراث‏های خود را پاس داشته است. تاریخ سرزمینِ مردمانی هوشمند، هنرور، منعطف و اصیل که اقوام مختلف در پهنه‏ي آن در کنار یکدیگر زیسته‏اند. مأمن تمدن‏های درخشان و باشكوه مارلیک، تالش و املش. این کتاب روایت افشین پرتو، تاریخ ‏پژوه برجسته‏ی گیلانی است از سرزمین سبز. او با نثری ویژه و نگاهی متفاوت به حوادث و تحولات گیلان نگریسته است.

اعصاب و غدد برای دانشجویان دوره کارشناسی راهنمایی و مشاوره

آزمون‌هایی برای سنجش عملکرد غده تیروئید

ویروس تومرزای سیستم‌های نسبتا ساده‌ای هستند که قابل دستکاری هستند و شناخت ساز و کارهای ملکولی روند ترانسفرم شدن سلول را امکان‌پذیر می‌کند.

سالمونلا یک باکتری گرم منفی است که در طبیعت و دستگاه گووارشی حیوانات و انسان انتشار گسترده دارد. بیش از 2500 سروتایپ از این باکتری وجود دارد که فقط بعضی از آن‌ها با منشا غذایی انسان در ارتباطند.

اين پنج‌شنبه مثل تمام پنج‌شنبه‌هاي ديگر نيست بايد اشك‌ها را نگه ‌داشت از چشم‌انداز خيابان سرخ كه مي‌رسد به بلوار پاييز اين پنج‌شنبه بوي پيراهنت را دارد

ای من ای خسته ای پر شکسته در حریث بادهای ننگ تقدیر خانه زاد زمین را با فریب درون کامِ رهایی نیست.

سرفه‏‌هاش بند نمي‌‏آيد... بند آمد. هميشه همين‏طور است، موقع خوردن يك‏دفعه يادش مي‌‏آيد كه حرف بزند. همين‏كه سرفه‌ه‏اش بند مي‏‌آيد، مي‏‌گويد: «اين كتابو خوندي؟» لحظه‏‌هاي مكث مي‏كند، حتماً دارد از توي كيفش كه بي‏‌شباهت به ساك نيست،‌ كتاب را در مي‌‏آورد. مي‏دانم چيست، دادِ‏ بي‏داد. تك‌‏سرفه‌ه‏اي مي‏كند و چيزي مي‏گويد كه نمي‏‌شنوم. تهمينه حتماً دنبال عينكش كه هميشه روي ميز بين روزنامه‌‏هاست مي‏گردد. جلد را نگاه مي‌‏كند كه مي‌‏گويد: «داد بي‏داد، نخستين زندان زنان سياسي.» مي‏زنم روي پايم و سرم را تكان مي‏دهم. حتماً دارد برگ اولش را مي‏‌خواند كه مي‏‌گويد: « نصيرم دست برنمي‏داره‌‏ها!»

اين كمربند مرا به دو نيم كرده است مثل خط استوا. من شمالي‌ام