مهم‌ترین و اصلی‌ترین منابع برای پژوهش دربارۀ کاتبان، صدها هزار نسخة خطی انجامه‌دار پراکنده در کتابخانه‌های سراسر جهان است. انجامه حاوی مطالبی است که کاتب به پایان نسخه افزوده است و معمولاً حاوی اطلاعاتی چون نام کاتب، تاریخ و مکان کتابت و گاه جملۀ دعایی، نام سفارش‌دهنده و گاه معرفی نسخۀ استنساخ‌شده است. این پژوهش، به کاتبان گیلانی و آثاری که کاتبان غیرگیلانی در گیلان کتابت کرده‌اند، پرداخته است تا آغازی باشد برای شناخت هرچه بیشتر این کارگزاران فرهنگی در دوره‌هایی که انسانِ نویسنده، تنهاترین ناشر اندیشه‌اش بود.

تحقيقات گيلانى آلكساندر خودزكو (1891 ـ 1806 میلادی)، سرشار از نكته‏‌بينى يک روح علمى است. این پژوهشگر لهستانی در کتاب سرزمین گیلان، سيماى روشنى از تاریخ و جغرافیای گيلان‌زمین را در نيمۀ اول قرن نوزدهم تصوير مى‏‌كند. این كتاب یکی از مهم‌ترین و مستندترین منابع دربارۀ گیلان است که به‌شکلی موجز و خلاصه، خواننده را در جريان آنچه كه در دهۀ سوم قرن نوزدهم در اين سرزمين مى‏‌گذرد، قرار مى‏‌دهد.

بسیاری از آئین‌های سوگواری د‌ر گیلان برگرفته از باورد‌اشت‌های د‌ینی و آئین‌های ایرانی است که د‌ر حال تغییر یا فراموشی هستند. آئین‌هایی که بیانگر سبک زند‌گی مرد‌م یک ناحیه بود‌ند و حفظ و آگاهی از آن‌ها می‌تواند به حفظ هویت جمعی مرد‌م یک قوم کمک کند. کتاب حاضر تلاشی است د‌ر راستای ثبت و معرفی این آئین‌ها؛ برای پیشگیری از فراموشی، تا آنجا که ممکن است. چرا که ما هویت جمعی‌مان را از پیوست‌های فرهنگی با نیاکان‌مان به‌د‌ست می‌آوریم و حفظ آن، نیازمندِ عد‌مِ فراموشی است.

در این کتاب با استفاده از دانش گیاه‌شناسی و با توجه به منابع علمی مدون در این رابطه، گیاهان دارویی و خوراکی و ادویه‌ای که در گسترۀ استان گیلان رویش دارند و یا به‌نحوی به مصرف مردم منطقه می‌رسند، با شرح عمومی و مختصر گیاه، به‌همراه نام علمی، فارسی و پراکندگی جغرافیایی گیاه در استان، استفاده‌های دارویی آن در طب سنتی و مصارف و کاربردهای آن‌ها، ارائه شده است.

این کتاب مجموعه‌ای از اطلاعات جغرافیایی (طبیعی، انسانی، سیاسی و...)، اقتصادی، فرهنگی، گردشگری، منابع طبیعی و محیط‌ زیستی سرزمین گیلان را در قالب سه زبان فارسی، انگلیسی و روسی، به مخاطبان ارائه می‌دهد. آمار و اطلاعات کتاب با بهره‌گیری از منابع رسمی موجود، به شکلی خلاصه در اختیار خواننده قرار گرفته است. طبقه‌بندی کتاب برمبنای شهرستان‌های شانزده‌ گانۀ استان گیلان و ترتیب قرار گرفتن آن‌ها برمبنای جمعیت شهرستان‌هاست. محتوای کتاب به ‌گونه‌ای تهیه شده تا خواننده در کمترین زمان و با فشرده‌ترین اطلاعات، بتواند چشم ‌انداز مناسبی از هر شهرستان استان گیلان، پیشِ روی خود ببیند.

تاریخِ قریب به یکصد‌ ساله‌ی بیمارستان پورسینای رشت، سرشار از فراز و نشیب ‌هایی ‌ست که متأثر از عوامل سیاسی، اجتماعی و اقتصاد‌ی جامعه‌ی ایران و گیلان بود‌ه ‌است. «کتاب پورسینا»، در چهار فصلِ «پیشینه‌ی د‌رمان و سلامت گیلان»، «مرد‌م‌شناسی سلامت»، «نگاهی تاریخی» و «اسناد» تد‌وین شد‌ه ‌است و با بیانِ تلاش‌های خاد‌مان مرد‌م، اوضاع اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و بهد‌اشت و د‌رمان استان گیلان و کشور د‌ر د‌وران راه ‌اند‌ازی بیمارستان پورسینا را بررسی می‌کند.

استان گیلان به‌دلیل اقلیم خاص و منحصربه‌فرد، یکی از رویشگاه‌های مهم و متنوع گیاهی است. به‌گونه‌ای که حدود بیست درصد فلور کشور در این استان می‌روید و حدود دو هزار گونۀ گیاهی تاکنون در این استان شناسایی شده است. همین سرمایۀ طبیعی سبب‌شده است تا ردپای این گیاهان در سبک زندگی مردم این دیار مشهود باشد. تا جایی که در تنوع غذایی، معماری، اقتصاد، صنعت، پزشکی و... نقشی پررنگ داشته و دارند.

فریزر درباره ماسوله چنین نوشته است: «ماسوله یکی از دیدنی‌ترین نقاط و جالب‌ترین جاهایی است که تاکنون دیده شده است. ماسوله روی دامنه‌ای که در طول یک شیب تقریباً عمودی کوه به سمت مغرب کشیده شده بنا گردیده است و مشرف به کوه مشجر و دهشت انگیزی است. روبروی آن قلة مرتفعی که پوشیده از درخت و دارای صخره‌ها و مراتعی است قرار دارد. از کوه‌های آن در حدود دوازده جویبار کف آلود فرو می‌ریزد تا رودخانه کوچکی را که در پایین دهکده جریان می‌یابد تشکیل دهد. رودخانه‌ای که امواجش غرش‌کنان به طرف زمین‌های پست به راه می‌افتد. خانه‌های ماسوله چه از نظر داخل و چه خارج کاملا با خانه‌های دهکده‌های مجاور فرق دارد. بعضی از آن‌ها سه طبقه است و دو طبقه آخری هر کدام دو ردیف پنجره دارد و دو طبقه آخری هر کدام دو ردیف پنجره دارد که یکی در بالا و یکی در پائین، روی هم قرار گرفته و منظره‌ای آن چنان دلنشین به وجود می‌آورد که انسان از دیدن آن‌ها به یاد ساختمان‌های اروپا می‌افتد.»

در این کتاب علل رخ‌داد برف‌های سنگین جلگه گیلان، ویژگی‌های آماری و الگوی مکانی پوشش برف در سطح جلگه و تشابه آن‌ها با برخی از برف‌ها در سایر نقاط دنیا مطالعه شده است. بررسی سابقه تاریخی رخ‌داد برف‌های سنگین گیلان، اثرهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و زیست محیطی آن بر استان گیلان از دیگر مطالب ارائه شده در کتاب است.

این مجموعه، دوره‌ی کامل نشریه‌ی فروغ را در سال‌های 1307-1306 دربر می‌گیرد.