نام‌گذاری قدمتی به تاریخ انسان دارد. انسان از گذشته‌های دور تاکنون، برای بازشناسی و هویت‌بخشی ذهنی به پدیده‌های پیرامونی، با نهادن تعارفی ذهنی از جمله نام‌ها بر روی این‌پدیده‌ها، آن‌ها را مورد بازتعریف قرار داده است. کتابِ پیش‌رو تلاشی است برای نخستین‌بار، برای پدیدآوردن مجموعه‌ای مُدوّن از نام‌های تالشی تا در موارد گوناگونی از جمله نام اشخاص، مکان‌ها، کسب و کارها و دیگر زمینه‌ها، مورد استفاده قرار گیرند...

بی‌شک، «همواج» اتفاقی تازه و خجسته در عرصۀ فعالیت‌های فرهنگی و ادبی تالش است که امکان تکرار آن شاید در آینده به آسانی مقدور نباشد؛ برای نخستین بار پژوهشگرانی فرهیخته، از نواحی و گویش‌های مختلف تالش، حول محور همدلی دور هم جمع ‌شدند تا چاره‌ای برای گذار از آشفتگی در تالشی‌نویسی معاصر بیندیشند. «همواج» که اینک به وجهی نیکو به بار نشسته‌است، درحقیقت عصارۀ سلایقِ گروهی از اهالی فرهنگ، زبان و ادب تالش با دیدگاه‌ها و پسندهای گونه‌گون بوده که جریان اصلی و مشترک تالشی‌نویسی در چند دهۀ اخیر را بسامان کرده و آن را از صافیِ سلیقه‌های مشترک و دقائق علمی عبور داده‌اند تا علاوه‌بر ایجاد وحدت رویه، مبتنی بر اصول و قواعد درست نگارش باشد. این رویداد نادر را باید مغتنم شمرد و بر بانیان و اصحاب آن درود فرستاد که برگ زرینی بر تاریخ فرهنگ تالش افزودند.

تطبیق واژه‌هایی از گویش‌های مختلف زبان‌هایِ تالشی و تاتی: واژه‌های تالشی این مناطق: 1. آستارا 2. عباس‌آباد 3.لَوَندویل 4. میناباد 5. ویزنه 6. کشلی 7. جوکندان 8. اسالم 9. رضوانشهر 10. ماسال 11. ماسوله 12. فومن. (به جز روستای میناَباد که در شرق استان اردبیل در شهرستان نمین در بخش عنبران قرار دارد، بقیه این مناطق در غرب استان گیلان قرار دارند.) واژه‌های تاتی این مناطق: 1. کرینگان (استان آذربایجان شرقی) 2. گلین قیه (استان آذربایجان شرقی) 3. کلور (استان اردبیل) 4. تاکستان (استان قزوین) 5. وَفس (استان مرکزی)

این کتاب مجموعه‌ای است از دستون‌های تالشی منطقه‌ی اسالمِ تالش که در قالب دوبیتی‌هایی 11 هجایی سروده شده‌اند. این مجموعه دربرگیرنده‌ی دو دفتر است؛ راوي دفتر اول آن زنده‌یاد استاد رحيم قاسمي از خوانندگان نامدار تالش است و بخش دوم توسط یاسر کرم‌زاده از منطقه‌ي خرجگيل اسالم جمع‌آوري و ثبت شده است. عمده‌ی این دستون‌ها مضامینی عاشقانه، مذهبي، عارفانه، در وصف طبيعت و شكوه از روزگار دارند.

چمان غریبه کیژه آرسینه اشته میژه کنیش بپره بومه اَوژه چمه دویژه